‘In de veertigdagentijd doe ik ‘s avonds om 8 uur mijn computer uit’, vertelt Sintobin, een vriendelijke Vlaamse Amsterdammer. ‘Dat zorgt voor stilte, dus heb ik meer tijd voor gebed. Dat doet me zo goed dat ik er elk jaar weer naar uit zie.’
Sintobin is jezuïet en promoot de Ignatiaanse spiritualiteit. Dat is een manier van aandachtig-leven-met-God die Ignatius van Loyola – de stichter van de jezuïeten – ontwikkelde. Bidden onderweg – een app om de dag met gebed te beginnen – is op die spiritualiteit gebaseerd. Het komt neer op: biddend Bijbellezen.
‘Dat gaat uiterst traag, in heel kleine stukjes’ zegt Sintobin. ‘Met één Psalm kun je een hele week bidden. De Psalmen passen goed in de veertigdagentijd, want ze laten mij veel zien van Jezus. Het gaat er bij deze manier van bidden om dat je luistert en heel stil wordt. Zo probeer je gewaar te worden wat het Bijbelvers – als woord van God of van Jezus – tot je zegt. Voel hoe je geraakt wordt, in je hart, diep in je gevoel of – zoals de Bijbel het noemt – in je darmen.’
Bidden als gewoonte
Het advies is, zegt Sintobin, om van zo’n gebed een gewoonte te maken. ‘En vergeet niet om na het gebedsmoment terug te blikken. Vraag je af wat er tijdens het bidden met je gebeurde, waar je geraakt bent – en hoe. Als je dat regelmatig doet, ontdek je een patroon. En zo kun je erachter komen waartoe God je uitnodigt.’ Bij Sintobin leidde dat tot een ommekeer in zijn leven: ‘Nadat ik twee jaar lang als student en aankomend advocaat op deze manier had gebeden, ontdekte ik dat ik jezuïet wilde worden. Dat verlangen raakte me meer en gaf me meer passie dan wat ik daarvoor deed.’
Die keuze kon hij maken, benadrukt Sintobin, omdat hij altijd na het gebed reflecteerde op wat hij had meegemaakt. ‘Je hoeft niet kiezen tussen hart en hoofd, gevoel en verstand. Beide hebben een eigen plaats en taal. En beide talen kun je alleen maar leren door ermee te oefenen.’
Van Psalmen naar Pasen
Sintobin maakte samen met het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap (NBG) een 21-delige podcast ‘Bidden met Psalmen’. Diezelfde 21 gebedsmomenten met Psalmen staan ook in het pas verschenen boek ‘NBV21: Psalmen met 21 gebedsmomenten’ bij het NBG. Waarom zijn juist de oudtestamentische Psalmen volgens Sintobin zo geschikt om te bidden, in de aanloop naar Pasen?
Sintobin: ‘Voor Jezus waren de teksten uit wat wij het Oude Testament noemen, heel belangrijk. Sinds het ontstaan van de vroegste christelijke gemeenschappen zien gelovigen het Oude Testament als voorbereiding voor en verwijzing naar Jezus. Ook in de Psalmen kun je vaak een link leggen met Jezus. Neem bijvoorbeeld Psalm 23: ‘De Heer is mijn herder’. Jezus zegt: ‘Ik ben de goede herder’ (Johannes 10). De kerkvaders gingen soms erg ver in het leggen van verbanden tussen het Oude Testament en Jezus. Maar ik zou zeggen: laat je verrassen door wat je tegenkomt in de Psalmen waarbij je aan Jezus moet denken!’
Te druk?
Maar waarom zou je aan zo’n gebedstraject van 21 dagen beginnen? Wat als je te druk bent of weinig discipline hebt? Juist dan helpt het dat er een podcast is en de lat dus laag ligt, denkt Sintobin. ‘Je kunt er op elk moment aan beginnen en het duurt niet veel langer dan tien minuten. Lukt het een keer niet en sla je een dag over, dan is dat niet erg. Houd wel de volgorde aan van de 21 podcasts. Er zit een lijn in.’
Die tien minuten, hoe zien die er eigenlijk uit? Gebed is een tijd van ontmoeting, zegt Sintobin. ‘Je stelt je open voor de aanwezigheid van Gods Geest, van de levende Heer. Als je bij iemand op bezoek komt, plof je niet meteen in een stoel. Je belt eerst aan en begroet die ander. Zo is het hier ook. Eerst neem je de tijd om “binnen te komen”: je maakt jezelf stil, je neemt een ontspannen houding aan en ademt rustig uit en in. Vervolgens nodigt de podcast je uit om de ‘genadevraag’ te stellen – zo noemt Ignatius dat. Je richt je tot God en vertelt Hem hoe je erbij zit. Wat verlang je op dit moment? Wat gaat er in je om? Heb je pijn, gemis, boosheid, angst, verdriet of spanning, of ben je blij en hoopvol? Vertel het aan God.’
Daarna vervolgt de podcast met luisteren naar enkele verzen van een Psalm. Vervolgens hoor je drie opstapjes: drie vragen of suggesties aan de hand van de psalmverzen. Bijvoorbeeld: Wat betekent dit of dat voor jou? Of: Hoe voel je je daarbij? Of: Roept dat herinneringen bij jou op? Sintobin: ‘Zo leg je jouw leven naast de Psalm. Daarna volgt de afsluiting. Ook nu weer stap je niet zomaar op, evenmin als bij een vriendschappelijke ontmoeting. Eerst richt je tot God de Vader of de Zoon, als het ware “van vriend tot vriend”, om enkele laatste woorden te wisselen. Je deelt met Hem wat er in je hart naar boven komt, bijvoorbeeld dankbaarheid, of wat er ook maar opkomt.’
Leven en overvloed
‘Het evangelie is de blijde boodschap dat we mogen léven. Voluit’, lacht Sintobin. Want: werk maken van je gebed kan je leven positief veranderen: ‘Het kan je dichter bij God, en dus bij jezelf en dichter bij het leven brengen. Jezus zei immers over zijn volgelingen: “Ik ben gekomen opdat zij leven zouden hebben en overvloed” (Johannes 10:10). Dáár gaat het om!’
Interview en tekst: Peter Siebe