Aan het woord is Paul van Noort, 43 jaar, op sociale media bekend als DsPolleke. Een blauwe maandag studeerde hij theologie; een poosje maakte hij christelijk cabaret. Tegenwoordig is hij ICT’er.
‘Ik ging theologie studeren omdat ik de vragen die ik had graag wilde beantwoorden. De Bijbel is een fantastisch boek, maar niet alles staat erin. Soms heb je gewoon wat meer achtergrondinformatie nodig om bepaalde vragen te kunnen beantwoorden. Het grappige is dat ik door mijn studie alleen maar meer vragen kreeg. “Waarom bestaat dit dogma, terwijl ik in de Bijbel dit lees …” Dat is heel interessant. Ik heb de studie niet afgemaakt, maar ik heb wel leren nadenken over de Bijbel en ik heb geleerd te onderzoeken.’
Christelijk cabaret
Paul staakte zijn theologiestudie niet omdat hij was afgeknapt op de Bijbel of het geloof. ‘Mijn moeder overleed en daardoor stopte ik. De vragen zijn altijd gebleven, de honger naar antwoorden ook. De Bijbel en onze huidige cultuur groeien langzaam een beetje uit elkaar. Het is superinteressant om ze juist weer dichter bij elkaar te brengen.’
Zoals tijdens het Flevo Festival, waar Paul optrad als helft van het cabaret-duo TohoeWabohoe (Hebreeuws voor ‘woest en ledig’, uit Genesis 1). ‘We maakten christelijk cabaret. Je wilt graag relativeren wat je tegenkomt binnen de culturele context van het leven en geloven. Jezelf, en anderen een spiegel voorhouden. Kritisch zijn op jezelf en de worstelingen benoemen die je doormaakt. Hoe ga je om met verlies, met twijfel, met dogma’s die niet helemaal kloppen? Het is heel bevrijdend om van buiten naar binnen te kijken. Wat is het eigenlijk gek dat we met z’n allen in een ruimte gaan zitten, met z’n allen onze ogen dichtdoen en dat er dan één meneer staat te praten tot Iemand die wij niet kunnen zien. Voor een buitenstaander is dat heel gek. Als je dat als christen gaat inzien, kun je daar om lachen.’
Paul praat gemakkelijk en met een twinkeling in de ogen. ‘Ik geloof als een kind en ik verwonder me elke dag. Er is een lichtheid in het leven die je kunt zoeken en vinden – ook in de Bijbel. Naast de “heilswaarheid” die erin zit, is er ook heel veel licht, liefde en creativiteit. Mooie gedichten, woordkunst, speelsheid. Dat vind ik belangrijk in de Bijbel en in mijn geloof. Ik ben een homo ludens, een spelende mens.’
Aanpassen aan veranderingen
Van de werelden van theologie en humor belandde Paul in de ICT. Paul: ‘De wereld waarin ik werk is rationeel en technisch. Maar je moet ook daar omgaan met mensen en verschillen. Er zijn diverse meningen, interpretaties en vereisten. In het christelijk geloof zie ik dat ook. Je kunt niet één op één de Bijbel plakken op onze tijd en omstandigheden.’
‘Nu zit ik toevallig in een niche van de ICT, in de wereld van open source, en dat zijn vaak mensen die alles willen doorgronden. Dat heb ik als theoloog, als christen, als bijbellezer en in dit werk dus ook. Ik wil graag snappen wat er staat, begrijpen wat ik lees.’
‘Ik ben autist, ik heb Asperger. Dat staat nog net niet in ICT-vacatureteksten als vereiste, maar toch kom je er veel mensen tegen die in dat spectrum zitten. Een slag mensen dat op een bepaalde manier nadenkt. Dat werkt heel goed in deze branche. Wel blijven we wat vaster hangen in bepaalde argumenten. Dat maakt het wel uitdagend voor mensen om mij ergens van te overtuigen.’
‘God heeft mij niet losgelaten’
‘Een van mijn favorieten Bijbelpassages is Psalm 22,’ vertelt Paul. ‘Vooral: “Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?” Dat is ook wat Jezus roept aan het kruis. Als zelfs Jezus dat zegt, dan is dat heel krachtig! Maar Jezus blijft niet verlaten. Ook David in die Psalm blijft niet verlaten. En ook ik, Paul, ben niet verlaten door God. Misschien heb ik dat gevoel gehad, maar God heeft mij niet losgelaten.’
‘Jezus is mijn Verlosser die mij al jarenlang geboeid houdt,’ vervolgt Paul met een glimlach. ‘Dat is natuurlijk een leuk woordenspel, maar het is wel iets essentieels. Jezus is de Verlosser die zorgt voor mijn zielenheil. Ik ben een zondig mens, maar omdat ik een geliefd kind van God ben en onder de genade val, ben ik verlost! Sinds ik mij op mijn vijftiende heb overgegeven aan God, houdt mij dat geboeid.’
Zijn daarmee alle levensvragen beantwoord? Paul: ‘We kunnen niet alles weten en we moeten niet alles willen weten. Als ik sterf met driehonderdmiljoen openstaande vragen, prima. Als ik maar de zekerheden heb die ik nu ook heb, dan komt het wel goed.’
Het verhaal van God met mensen
De Bijbel is – alleen al qua omvang – een imponerend boek. Moet je er toch maar gewoon aan beginnen of een nieuwe poging wagen? Paul: ‘Ik heb mijn best gedaan om de Bijbel in 72 uur te lezen, dat is prima te doen. Maar de Bijbel is nooit “klaar”.’
En wat doe je dan met de donkere, moeilijke gedeeltes? Paul: ‘Ik sla de gedeeltes over dood en verderf beslist niet over. De Bijbel is het verhaal van God met de mensen. Daar zitten ook dingen bij die niet goed komen – daar waar het verhaal van God met de mens erg uit de bocht vliegt. Het gaat over echte mensen van vlees en bloed, verhalen waar ik als mens van vlees en bloed me aan kan relateren. Ik heb ook vervelende dingen meegemaakt, en als de Bijbel dat niet benoemt, dan had ik niet in dat verhaal gepast. De Bijbel heeft zoveel veelkleurigheid, is zo relevant voor zoveel levens geweest en is zo relevant voor mijn leven nu. Ik ben er niet klaar mee; de Bijbel laat mij niet los.’
‘Soms ligt de Bijbel te verstoffen op mijn nachtkastje en soms lees ik er angstvallig veel in. Maar het is de bron waar ik steeds naar terugga. Vooral de nachten dat ik niet kan slapen. Dan is het alsof de Bijbel mij roept. Dit is het boek met alle antwoorden, je wist alleen gisteren nog niet wat er vandaag voor jou in staat.’