Veel Bijbelse plaatsen liggen in Palestijns gebied. De bekendste is Betlehem, maar ook plaatsen als Bethanië, Jericho en Sichem liggen daar. NBG-directeur Rieuwerd Buitenwerf was vorige week een aantal dagen te gast bij het Palestijns Bijbelgenootschap om kennis te maken met het land, de situatie van de mensen en het werk van het Bijbelgenootschap. Deze impressie is van zijn hand.
Vanuit Jeruzalem rijd je een flinke tijd langs een metershoge muur met prikkeldraad en camera’s; daarmee beschermt Israël zich tegen Palestijnse aanvallen. Je moet een checkpoint van het Israëlische leger passeren om Palestina binnen te kunnen gaan. Wat je ook vindt van de buitengewoon gecompliceerde Israëlisch-Palestijnse kwestie, in de Palestijnse gebieden word je non-stop geconfronteerd met de Israëlische overmacht.
Palestijnen moeten bijvoorbeeld drie uur of langer in de file staan voor hun checkpoint, terwijl de kolonisten uit de Joodse nederzettingen in Palestijns gebied in drie minuten door hun checkpoint heen zijn. Het drinkwaterbeheer in Palestina is in Israëlische handen – de Palestijnse steden krijgen 1 à 2 dagen per week, terwijl de nederzettingen altijd water hebben. De ongelijkheid en de machteloosheid leiden begrijpelijkerwijze tot grote frustratie; je kunt nauwelijks een gewoon leven leiden in Palestijns gebied, terwijl dat is wat veruit de meeste mensen het liefste zouden willen!
Dit is de context waarin het Palestijns Bijbelgenootschap dagelijks zijn werk doet. Ik bezocht met een collega de Westelijke Jordaanoever, waar zo’n 2,5-3 miljoen Palestijnen wonen. Het aantal christenen neemt er sterk af: van 8% in 1946 naar minder dan 1% nu. En de uitstroom gaat door: per jaar verlaten zo’n duizend christenen het land. Christenen zitten op twee manieren klem: als Palestijnen in het Israëlitisch-Palestina conflict én als heel kleine minderheid in een islamitische omgeving.
Het Palestijns Bijbelgenootschap werkt samen met alle kerken – orthodox, rooms-katholiek, protestants en evangelisch – om de christelijke presentie land vorm te blijven geven. Ter ondersteuning en versterking van de christenen zelf, maar ook om de christelijke boodschap van hoop en vrede uit te stralen naar de hele gemeenschap. Het Bijbelgenootschap organiseert bijvoorbeeld activiteiten voor kinderen en jongeren uit de kerken, maar regelmatig haken op eigen initiatief ook moslims aan.
Mooi vond ik het om te horen hoe programma’s gekoppeld worden aan bijzondere plaatsen. Zo bezochten we in Nablus de ‘bron van Jakob’, waar Jezus volgens Johannes 4 sprak met een Samaritaanse vrouw. Al in de vierde eeuw na Christus kwamen hier pelgrims. Het Bijbelgenootschap benadrukt dat die plek ons eraan herinnert hoeveel zorg Jezus ook voor vrouwen had – iets wat in zijn tijd zeker niet gewoon was. Dit werd het startpunt voor een programma voor vrouwen, over bijzondere vrouwen in de Bijbel als Ruth en Maria.
Nashat Filmon vatte het zo samen: ‘We hebben ongelooflijk veel uitdagingen hier. Het leven is echt heel moeilijk voor de Palestijnen. Wij als Bijbelgenootschap willen daarom juist de mensen dienen – de christenen maar ook de gemeenschap als geheel. Wij willen helpen om het licht van Christus te laten schijnen: een helder licht op de meest donkere plaatsen.’
Deze reisimpressie is ook gepubliceerd in het Reformatorisch Dagblad en het Friesch Dagblad op 15 maart.